सेबीची बॅकस्टॉप सुविधा अडचणीत सापडलेल्या डेट म्युच्युअल फंडांना कशी मदत करू शकते
Divya Grover
Mar 31, 2023 / Reading Time: Approx. 7 mins
सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज बोर्ड ऑफ इंडियाच्या (सेबी) २९ मार्च २०२३ रोजी झालेल्या संचालक मंडळाच्या बैठकीत अनेक महत्त्वाचे निर्णय घेण्यात आले. सेबीने जाहीर केलेल्या प्रमुख सुधारणांपैकी एक म्हणजे कॉर्पोरेट डेट मार्केट डेव्हलपमेंट फंड (सीडीएमडीएफ) ची निर्मिती. सीडीएमडीएफची स्थापना पर्यायी गुंतवणूक निधीच्या स्वरूपात केली जाईल जेणेकरून बाजारातील अस्थिरतेदरम्यान विशिष्ट डेट म्युच्युअल फंडांसाठी बॅकस्टॉप सुविधा म्हणून कार्य केले जाईल.
बॅकस्टॉप सुविधा म्हणजे काय?
बॅकस्टॉप सुविधा ही एकएन संस्था आहे जी डेट मार्केटमधील तीव्र तणावाच्या काळात डेट म्युच्युअल फंडांकडून लिक्विड इन्व्हेस्टमेंट-ग्रेड कॉर्पोरेट बाँड्स खरेदी करेल. जेव्हा जेव्हा रिडेम्प्शनचा प्रचंड दबाव असतो, तेव्हा म्युच्युअल फंडांना खरेदीदारांमधील जोखमीच्या अनास्थेमुळे त्यांचे डेट इन्स्ट्रुमेंट्स, विशेषत: लो-रेटेड (एएए रेटिंगपेक्षा कमी उपकरणे) विकणे आव्हानात्मक वाटते . त्यामुळे डेट म्युच्युअल फंडांना चांगल्या दर्जाची साधने विकण्याची सक्ती केली जाते, परिणामी पोर्टफोलिओतील लो रेटेड, लिक्विड इन्स्ट्रुमेंट्सना जास्त वाटप केले जाते.
बॅकस्टॉप सुविधेमुळे खरेदीदार म्हणून काम केल्याने म्युच्युअल फंड हाऊसेस सहजपणे त्यांच्या सिक्युरिटीजची विक्री करू शकतील आणि रिडेम्प्शन विनंत्या पूर्ण करण्यासाठी पुरेशी तरलता निर्माण करू शकतील.
प्रतिमा स्त्रोत: www.freepik.com - ड्रोबोटियनने तयार केलेला फोटो
Join Now: PersonalFN is now on Telegram. Join FREE Today to get 'Daily Wealth Letter' and Exclusive Updates on Mutual Funds
सेबीला बॅकस्टॉप सुविधा सुरू करण्याची गरज का वाटली?
फ्रँकलिन टेम्पलटन डेट म्युच्युअल फंड संकटानंतर बॅकस्टॉप सुविधा सुरू करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. तुम्हाला आठवत असेल तर फ्रँकलिन टेम्पलटन म्युच्युअल फंडाने एप्रिल 2020 मध्ये कोविड-19 महामारीमुळे उद्भवलेल्या तरलता संकटाच्या पार्श्वभूमीवर अचानक आपल्या सहा कर्ज योजना बंद केल्या. या योजनांमध्ये कमी पतगुणवत्तेचे प्रमाण अधिक असल्याने कर्ज बाजारातील तीव्र अस्थिरतेच्या पार्श् वभूमीवर वाढीव रिडेम्प्शनचा दबाव हाताळणे फंड हाऊसला अवघड झाले होते.
आयएल अँड एफएस आणि डीएचएफएल च्या पडझडीसारखे इतरही प्रसंग आले आहेत, ज्याचा डेट म्युच्युअल फंडांवर व्यापक परिणाम झाला. अनेक डेट म्युच्युअल फंड योजनांना रेटिंग कमी झाल्यामुळे त्यांच्या डेट इन्स्ट्रुमेंट्सचे मूल्य मोठ्या प्रमाणात कमी करावे लागले, परिणामी गुंतवणूकदारांचे नुकसान झाले.
त्यानंतर अशा घटना पुन्हा घडू नयेत यासाठी सेबीने डेट म्युच्युअल फंडातील तरलता आणि पारदर्शकता सुधारण्यासाठी अनेक उपाययोजना केल्या आहेत. दुय्यम बाजारातील तरलता वाढविणे आणि गुंतवणूकदारांमध्ये विश्वास निर्माण करणे या उद्देशाने बॅकस्टॉप सुविधा हा असाच एक उपाय आहे.
[वाचा: फ्रँकलिनसारख्या प्रकरणाची पुनरावृत्ती होऊ नये यासाठी सेबी कशी योजना आखत आहे]
बॅकस्टॉप सुविधा कशी काम करेल?
कॉर्पोरेट डेट मार्केट डेव्हलपमेंट फंड नॅशनल क्रेडिट गॅरंटी ट्रस्ट कंपनी (एनसीजीटीसी) द्वारे प्रदान केल्या जाणार्या हमीवर आधारित असेल. एनसीजीटीसी ही एक सरकारी शाखा आहे, याचा अर्थ सीडीएमडीएफकडे सार्वभौम हमी असेल.
सेबीचे चेअरमन माधवी पुरी बुच यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, फंडाचा प्रारंभिक निधी निर्दिष्ट डेट म्युच्युअल फंड योजना (सेबीद्वारे घोषित केला जाणार आहे) आणि मालमत्ता व्यवस्थापन कंपन्यांद्वारे योगदान देण्यासाठी 3,000 कोटी रुपये असेल. सरकारने 10 वेळा लिव्हरेज (म्हणजे 30,000 कोटी रुपये) मंजूर केले आहे, ज्यामुळे बॅकस्टॉप सुविधेचा एकूण निधी 33,000 कोटी रुपयांवर पोहोचला आहे.
म्युच्युअल फंड स्तरावर फंडाला दिलेल्या योगदानाच्या प्रमाणात केवळ ठराविक डेट म्युच्युअल फंड योजनाच बाजार ातील अस्थिरतेच्या काळात रोखे विकू शकतील. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या म्युच्युअल फंडाने 3,000 कोटी रुपयांच्या निधीत 300 कोटी रुपयांचे योगदान दिले तर गरज पडल्यास तो जास्तीत जास्त 3,000 कोटी रुपये काढू शकेल.
बॅकस्टॉप फंड बँकिंग प्रणाली, रेपो बाजार इत्यादी कर्जदात्यांकडून कर्ज घेईल. , सार्वभौम हमीच्या विरोधात. या फंडाच्या व्यवस्थापनाची जबाबदारी एसबीआय म्युच्युअल फंडावर सोपविण्यात आली आहे.
हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की ही सुविधा केवळ बाजार-व्यापी तरलता संकटाच्या परिस्थितीत उपलब्ध असेल आणि ज्या परिस्थितीत बाजारात सामान्य अस्थिरता असेल किंवा जिथे एकाच फंड हाऊस / योजनेला लिक्विडिटीची समस्या भेडसावत असेल अशा परिस्थितीत नाही. बाजारातील तणावाच्या काळात सेबी बाजाराच्या परिस्थितीचा आढावा घेईल आणि या फंडाचा वापर म्युच्युअल फंडांना करता येईल का, याचा अंतिम निर्णय घेईल. नियामकाने सरकारने मंजूर केलेले एक मॉडेल विकसित केले आहे, जे विविध घटकांच्या आधारे, सार्वभौम समर्थन आवश्यक आहे की नाही हे ठरवेल.
गुंतवणूकदारांना बीअॅक्सस्टॉप सुविधेचा कसा फायदा होईल?
बॅकस्टॉप सुविधेमुळे हे सुनिश्चित केले जाईल की महामारीमुळे उद्भवलेल्या टाळेबंदीप्रमाणे डेट मार्केटमधील प्रचंड तणावाच्या टप्प्यात गुंतवणूकदारांना त्यांच्या डेट म्युच्युअल फंड योजना बंद पडण्याची किंवा रेटिंग डाउनग्रेडमुळे मोठ्या प्रमाणात तोटा सहन करण्याची चिंता करावी लागणार नाही. शिवाय, बाजारातील अस्थिर परिस्थितीत गुंतवणूकदारांना आपली गुंतवणूक सुरू ठेवण्याचा आत्मविश्वास मिळेल.
सावधगिरीचा शब्द
बॅकस्टॉप सुविधा हे स्वागतार्ह पाऊल असले, तरी प्रामुख्याने उच्च जोखमीच्या कमी गुणवत्तेच्या डेट इन्स्ट्रुमेंट्समध्ये गुंतवणूक करणाऱ्या एस ओएमई डेट म्युच्युअल फंड योजनांना एकूणच डेट मार्केटमध्ये पुरेशी तरलता असली तरी क्रेडिट जोखीम आणि लिक्विडिटी जोखमीला सामोरे जावे लागू शकते. त्यामुळे डेट म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करण्यापूर्वी गुंतवणूकदारांना विविध जोखमींची माहिती असणे गरजेचे आहे.
चालू वर्षात जागतिक अर्थव्यवस्थेचा विकासदर मंदावण्याची शक्यता असल्याने डिफॉल्टच्या घटना ंमध्ये वाढ होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे खाजगी निर्गमकांना जास्त गुंतवणूक असलेल्या फंडांपासून दूर राहणेच शहाणपणाचे ठरेल.
सरकारी रोखे किंवा अर्ध-सरकारी कागदपत्रांमध्ये प्रामुख्याने एक्सपोजर असलेल्या डेट फंडांमध्ये गुंतवणूक करा कारण यामुळे चांगली सुरक्षा आणि तरलता मिळू शकते.
एखादी योजना निवडण्यासाठी, आपली जोखीम घेण्याची क्षमता आणि गुंतवणुकीच्या वेळेच्या क्षितिजाचे मूल्यांकन करणे, तसेच यासारख्या घटकांचे मूल्यांकन करणे:
-
कर्ज योजनांची पोर्टफोलिओ वैशिष्ट्ये
-
सरासरी परिपक्वता प्रोफाइल
-
योजनेचे निधी व खर्च गुणोत्तर
-
रोलिंग रिटर्न्स
-
जोखीम प्रमाण[संपादन]
-
व्याजदर चक्र
-
फंड हाऊसमधील गुंतवणूक प्रक्रिया आणि प्रणाली
जर आपण आपल्या गुंतवणूक पोर्टफोलिओमध्ये जोडण्यासाठी दर्जेदार म्युच्युअल फंड योजना शोधत असाल तर मी तुम्हाला सुचवतो की आपण पर्सनलएफएनच्या प्रीमियम संशोधन सेवा, फंडसिलेक्टची सदस्यता घ्या. पर्सनलएफएनची फंडसिलेक्ट सेवा कोणत्या म्युच्युअल फंड योजना खरेदी, धारण आणि विक्री करावी याबद्दल अभ्यासपूर्ण आणि व्यावहारिक मार्गदर्शन प्रदान करते.
सध्या, फंडसिलेक्टच्या सदस्यतेसह, आपल्याला पर्सनलएफएनच्या डेट फंड शिफारस सेवा डेटसिलेक्टवर विनामूल्य बोनस प्रवेश देखील मिळू शकतो.
फायद्याच्या म्युच्युअल फंड योजनेत गुंतवणूक करण्याबाबत तुम्ही गंभीर असाल तर आताच सबस्क्रायब करा!
DIVYA GROVER is the co-editor for FundSelect, the flagship research service of PersonalFN. She is also the co-editor of DebtSelect. Divya is an avid reader which helps her in analysing industry trends and producing insightful articles for PersonalFN’s popular newsletter – Daily Wealth letter, read by over 1.5 lakh subscribers.
Divya joined PersonalFN in 2019 and has since then used stringent quantitative and qualitative parameters to analyse funds to provide honest and unbiased research to investors. She endeavours to enable investors to make an informed investment decision and thereby safeguard their wealth.