एप्रिल ते जून 2023 या तिमाहीसाठी अल्पबचत योजनांवरील व्याजदरात सुधारणा

सरकारी पाठबळ पाहता अल्पबचत योजना ंना कमी जोखमीच्या गुंतवणुकीचा पर्याय मानले जाते. या योजनांच्या माध्यमातून जमा होणाऱ्या महसुलाचा उपयोग केंद्र सरकारची वित्तीय तूट भरून काढण्यासाठी केला जातो. पोस्ट ऑफिस 1 वर्ष ते 3 वर्षांच्या मुदत ठेवी आणि 5 वर्षांच्या आवर्ती ठेवी यासारख्या अल्प बचत योजना सरकारद्वारे व्यवस्थापित केल्या जातात आणि नागरिकांना सातत्याने बचत करण्यास प्रोत्साहित करण्यासाठी डिझाइन केल्या जातात. यामध्ये राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र आणि किसान विकास पत्र, सुकन्या समृद्धी खाते आणि ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना यासारख्या बचत प्रमाणपत्रांचाही समावेश आहे.

सरकारने ठरवून दिलेले अल्पबचतीचे व्याजदर जी-सेकवरील बाजारातील उत्पन्नाशी निगडित आहेत. भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या म्हणण्यानुसार, तुलनात्मक परिपक्वतेच्या जी-सेक उत्पन्नापेक्षा 0-100 बेसिस पॉईंट्सच्या स्प्रेडवर तिमाही आधारावर त्यांचे पुनरावलोकन केले जाते. तरीही अल्पबचतीवरील व्याजदरात सातत्याने बाजारातील चढ-उतार दिसून आलेले नाहीत. अल्पबचत योजनांचे व्याजदर ठरविण्यापूर्वी सरकार देशातील महागाई आणि तरलता स्थितीवर लक्ष ठेवेल.

आर्थिक वर्ष 2023-24 च्या पहिल्या तिमाहीसाठी अल्पबचत योजनेवरील व्याजदरात सुधारणा:

केंद्र सरकारने 31 मार्च 2023 रोजी आर्थिक वर्ष 2023-24 च्या एप्रिल ते जून तिमाहीसाठी ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना, सुकन्या समृद्धी खाते योजना, मासिक उत्पन्न बचत योजना, राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्र, किसान विकास पत्र आणि सर्व पोस्ट ऑफिस टाइम डिपॉझिटसह विविध लघु बचत योजनांवर पुन्हा दरवाढ जाहीर केली.

सरकारी रोखे उत्पन्नात वाढ झाल्याने अल्पबचत योजनांच्या व्याजदरात नव्याने सुधारणा अपेक्षित होती. अल्पबचतदर हे त्याच कालावधीच्या सरकारी रोख्यांवरील उत्पन्नाशी निगडित असतात आणि दर तिमाहीला रिसेट केले जातात. बॉण्ड यील्डमध्ये कमालीची वाढ झाल्याने अल्पबचतीचे दर वाढले आहेत. सरकारने गेल्या 9 महिन्यांत तिसऱ्यांदा अल्पबचत योजनांवरील व्याजदरात बदल केला आहे.

[वाचा: अल्पबचत योजनांच्या व्याजदरात पुन्हा वाढ! हे सर्व आपल्याला माहित असणे आवश्यक आहे]

आपण पाहू शकता की, सर्वात लक्षणीय वाढ राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्राच्या (एनएससी) व्याजदरात झाली, जी आता 7 देईल. 1 एप्रिल ते 30 जून 2023 या कालावधीसाठी 7 टक्क्यांवरून 7 टक्के वाढ झाली आहे. लोकप्रिय पीपीएफ आणि बचत ठेवींवरील व्याजदर अनुक्रमे 7.1% आणि 4% कायम ठेवण्यात आले आहेत, तर इतर बचत योजनांमध्ये 0.1% ते 0.7% दरम्यान वाढ झाली आहे. ओथेर सेव्हिंग प्लॅनमध्ये ०.१% ते ०.७% वाढ झाली आहे. पोस्ट ऑफिसबचत खात्यावर वर्षाला ४ टक्के, एसबीआयच्या बचत खात्यावर २.७० टक्के आणि आयसीआयसीआय बँकआणि एचडीएफसी बँकेच्या बचत खात्यावर ३ ते ३.५ टक्के वार्षिक व्याज मिळते.

सप्टेंबर २०२२ मध्ये केंद्राने या लघुबचत योजनांच्या व्याजदरात २ वर्षांहून अधिक काळ अपरिवर्तित ठेवल्यानंतर प्रथमच ऑक्टोबर-डिसेंबर तिमाहीसाठी १०-३० बेसिस पॉईंट्सची वाढ केली. सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (पीपीएफ), सुकन्या समृद्धी योजना (एसएसवाय), पोस्ट ऑफिस बचत खाते आणि पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट यासारख्या सरकार पुरस्कृत अल्प बचत योजनांच्या व्याजदरात 2023 च्या जानेवारी-मार्च तिमाहीसाठी सुधारणा करण्यात आली नाही. तथापि, यापैकी सुकन्या समृद्धी योजना आणि पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिटवरील व्याजदरात आर्थिक वर्ष 2023-24 च्या एप्रिल-जून तिमाहीसाठी नुकत्याच झालेल्या सुधारणेत वाढ करण्यात आली आहे.

Join Now: PersonalFN is now on Telegram. Join FREE Today to get 'Daily Wealth Letter' and Exclusive Updates on Mutual Funds

एसमॉल एसआणि एस चेमवरील व्याजदरात सुधारणा केल्याने गुंतवणूकदारांना काय अर्थ आहे?

सरकार पुरस्कृत या अल्पबचत योजना गुंतवणुकीचे सुरक्षित आणि आकर्षक पर्याय उपलब्ध करून देतात आणि राष्ट्रीय विकास उपक्रमांसाठी महसूलही गोळा करतात. बहुतेक व्यक्ती संपत्ती निर्मितीसाठी कोणत्या ना कोणत्या छोट्या बचत योजनेत गुंतवणूक करतात.

२०१६ पासून अर्थ मंत्रालय तिमाही आधारावर अल्पबचत योजनांवरील व्याजदरांचा आढावा घेत आहे. सध्या अल्पबचत योजनांवरील व्याजदर आकर्षक आहेत. मात्र, कमी जोखमीची गुंतवणूक म्हणून अल्पबचत योजनांना जोरदार स्पर्धा देणाऱ्या मुदत ठेव योजनांच्या व्याजदरातही लक्षणीय वाढ झाली आहे. उदाहरणार्थ, स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) 3 ते 5 वर्षांच्या मुदत ठेवींवर 7% पर्यंत, एचडीएफसी बँक 18 महिने ते 5 वर्षांपर्यंत 7.50% आणि आयसीआयसीआय बँक 2 ते 5 वर्षांपर्यंत 7.50% व्याज दर देते.

मोठ्या बँकांचे पाठबळ असलेल्या एफडी आता छोट्या बचत योजनांच्या बरोबरीने आल्या असल्या, तरी योजनांवरील सार्वभौम पाठबळ, आकर्षक करसवलती, तसेच सुरक्षित आणि स्थिर परताव्यावर भर दिल्यास अल्पबचत योजनांमध्ये अनुकूल दराने गुंतवणूक करणे हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो. नियमित मासिक स्थिर उत्पन्न अल्पबचत योजनेची गरज लक्षात घेता ज्येष्ठ नागरिक आणि निवृत्त ांसारख्या गुंतवणूकदारांसाठी एफडीचा चांगला पर्याय ठरू शकतो. अल्पबचत योजनांसाठी अशा प्रकारच्या व्याजदरवाढीचा गुंतवणूकदारांनी गांभीर्याने विचार केला पाहिजे, कारण हे व्याजदर दीर्घकाळ टिकणार नाहीत.

यातील काही योजनांमध्ये करसवलतीही आहेत. परिणामी करबचत योजनांमध्ये गुंतवणूक करून गुंतवणूकदारआपले करपात्र उत्पन्न कमी करू शकतात. उदाहरणार्थ, तरुण पिढी पीपीएफपासून सुरुवात करण्यास प्राधान्य देते, जी एक चांगली कर-बचत गुंतवणूक आहे, तसेच सुरक्षित कर्ज गुंतवणुकीचा एक प्रकार आहे. शिवाय, बाजारातील वाढती अस्थिरता लक्षात घेता, बरेच गुंतवणूकदार एचआयजीएच सीरेडिट क्यूयूएलिटी बी ऑन्ड्सचे पालन करणे पसंत करतील. छोट्या बचत योजनांना सॉव्हरेन गॅरंटीचा आधार असला तरी क्रेडिट रिस्क कमी आहे आणि सुधारित दराने आपले पैसे लॉक करणे फायदेशीर ठरू शकते.

तथापि, हे लक्षात ठेवा की जरी लघु बचत योजना आकर्षक व्याज दर देतात, परंतु आपण आपले सर्व पैसे त्यामध्ये गुंतवू नयेत. आपल्या तरलता गरजा विचारात घ्या, कारण यापैकी बर्याच योजनांमध्ये दीर्घकालीन लॉक-इन कालावधीमुळे खराब तरलता आहे. शिवाय, महागाईच्या वाढत्या दराचा विचार केला पाहिजे, ज्यामुळे आपल्या बचत आणि निश्चित उत्पन्न ाच्या गुंतवणुकीसाठी क्रयशक्ती कमी होऊ शकते. इक्विटी अनेकदा वाढीव कालावधीत महागाईपेक्षा जास्त कामगिरी करत असल्याने म्युच्युअल फंडांद्वारे इक्विटीमध्ये गुंतवणूक करणे, तसेच अल्प बचत योजनांमधील गुंतवणुकीमुळे उच्च महागाईचा धोका कमी होण्यास मदत होते.

पीएस: पर्सनलएफएनचा स्मार्ट फंड एक्सप्लोरर आपल्याला आपली आर्थिक उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी आपल्या म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीचे स्मार्ट नियोजन करण्यास मदत करू शकतो . आपण आपली एस.एम.ए.आर.टी आर्थिक उद्दिष्टे, जसे की ध्येयाचा प्रकार (घर खरेदी, कार, निवृत्ती इ.) सहजपणे सांगू शकता, ते साध्य करण्यासाठी योग्य कालमर्यादा निश्चित करू शकता आणि आपल्या ध्येयासाठी गुंतवणूक करण्यास तयार असलेल्या पैशाची रक्कम घालू शकता.

आपल्याला फक्त या 4 सोप्या चरणांचे अनुसरण करावे लागेल:

स्टेप # 1 - ध्येयाचा प्रकार निवडा (घर खरेदी, मुलाचे शिक्षण, मुलाचे लग्न, कार, निवृत्ती इ.).

चरण # 2 - ही उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी योग्य कालमर्यादा निश्चित करा.

चरण # 3 - आपण आपल्या ध्येयासाठी गुंतवणूक करण्यास तयार असलेल्या रकमेची रक्कम घाला.

स्टेप # 4 - गुंतवणुकीचा प्रकार (एकरकमी किंवा एसआयपी) निवडा.

पर्सनलएफएनचा स्मार्ट फंड एक्सप्लोरर आपले ध्येय गाठण्यासाठी परताव्याची अपेक्षा करेल आणि दोन म्युच्युअल फंड गुंतवणूक पर्याय (ए आणि बी) ज्यामध्ये मालमत्ता वर्गातील गुंतवणूक आणि मार्केट कॅप चा समावेश आहे. आपण आपल्या जोखीम प्रोफाइलच्या आधारे कोणताही पर्याय निवडू शकता.

सर्वोत्तम योग्य म्युच्युअल फंडांच्या हुशारीने निवडलेल्या यादीसह म्युच्युअल फंडातील आपल्या गुंतवणुकीची सुरुवात करण्याची ही एक संधी आहे. मग तुम्ही कशाची वाट पाहत आहात? पर्सनलएफएनच्या स्मार्ट फंड एक्सप्लोररसह आपली आर्थिक उद्दिष्टे पूर्ण करण्याच्या कुंजीवर क्लिक करा.

MITALI DHOKE is a Research Analyst at PersonalFN. She is an MBA (Finance) and a post-graduate in commerce (M. Com). She focuses primarily on covering articles around mutual funds including NFOs, financial planning and fixed-income products. Mitali holds an overall experience of 4 years in the financial services industry.

She also actively contributes towards content creation for PersonalFN’s social media platforms in the endeavour to educate investors and enhance their financial knowledge.